III. FİTR VƏ QURBAN BAYRAMLARININ NAMAZI Məzhəblər iki bayramın – Fitr və Qurban bayramlarının namazı haqqında ixtilaf etmişlər: O namaz vacibdir, yoxsa müstəhəb? On iki imamçı şiə və hənəfi məzhəbləri demişlər: Cümə namazının şərtlərilə vacibi-eynidir. Əgər şərtlər, yaxud onların bəzisi aradan gedərsə, hər iki tərəfin yanında onun vacibliyi hökmü qüvvədən düşər. Lakin on iki imamçı

12. Hilalın təsbit edilməsi Bütün müsəlmanlar icma etmişdir ki, kim yalnız özü hilalı görərsə, öz elminə (bilgisinə) əməl etməlidir. Burada ramazan hilalı ilə şəvval hilalı arasında heç bir fərq yoxdur. Kim ramazan ayının ilk gecəsi hilalı görərsə, bütün insanlar oruc tutmasa da, onun oruc tutması vacibdir[1]. Kim şəvval ayının ilk gecəsi hilalı görərsə, yer üzünün

4. Orucun növləri  Məzhəblərin fəqihləri orucu dörd hissəyə bölmüşlər: vacib, müstəhəb, haram və məkruh. 5. Vacib oruc Məzhəblərin ittifaqına əsasən vacib oruclar aşağıdakılardan ibarətdir: Ramazan orucu; 2. Ramazan ayı orucunun qəzası; 3. Kəffarə orucu; 4. Nəzir orucu. On iki imamçı şiə məzhəbi onlara digər iki növ oruc da əlavə etmişdir ki, onlardan biri həcc babına[1],

3. Orucu batil edən işlər Orucu batil edən işlər deyildikdə fəcrin tülu’ etməsindən (yə’ni sübh azanından) məğribə (Günəşin batmasına) qədər çəkinilməsi vacib olan işlər nəzərdə tutulur. Onlar aşağıdakılardan ibarətdir: Qəsdən yemək və içmək; bütün məzhəblərə görə yemək və içmək orucu batil edir və qəzaya səbəb olur. Lakin kəffarənin vacib olması məsələsində ixtilaf etmişlər. On iki

1. Üzrün aradan qalxması Əgər orucun yeyilməsinin mübah olmasına səbəb olan üzr aradan qalxarsa, belə ki, xəstə yaxşılaşarsa, yaxud uşaq həddi-büluğa çatarsa, yaxud müsafir öz vətəninə çatarsa, yaxud heyz görən qadın heyz qanından təmizlənərsə, on iki imamçı şiə və şafii məzhəbi demişdir ki, ədəbli olmaq xatirinə (təəddübən) orucu batil edən işlərdən çəkinmək müstəhəbdir. Hənəfilərə və

1. ORUC Ramazan ayında oruc tutmaq dinin rüknlərindən bir rükndür. Onu inkar edənin dindən xaric olmasından sonra onun vacib olmasının bir dəlilə ehtiyacı yoxdur. Çünki oruc namaz kimi zərurətlə sübuta yetmişdir. Zərurətlə sübuta yetmiş bir şeyin tanınmasında cahil və alim, böyük və kiçik bərabərdir[1]. Oruc hicrətin ikinci ili şəban ayında[2] vacib olmuşdur. O hər bir

5. Hənbəli məzhəbi Bu məzhəbin imamı Əhməd ibn Hənbəl (h. q. 164-241 – m. 782-856) İmam Şafiinin ən əhəmiyyətli Bağdad şagirdlərindəndir. İmam Əhməd Bağdad mərhələsindən əvvəl hədis öyrənmək üçün Kufəyə, Bəsrəyə, Məkkəyə, Mədinəyə, Şama, Yəmənə getmiş, Həşim ibn Bişr, İbrahim ibn Sə’d və Süfyan ibn Üyəynə kimi şəxslərdən hədis əxz etmişdir. Onun ən mühüm kitabı

4. Şafii məzhəbi Bu məzhəbin imamı Mühəmməd ibn İdris Şafii (h. q. 150-204 – m. 768-820) Əbdümənaf nəslindəndir. O, uşaqlıqda Məkkəyə gəlmiş və bir az sonra Məkkənin müftisi Müslim ibn Xalidin yanında dərs oxumuşdur. On beş yaşına çatdıqda ustadı tərəfindən fitva vermə icazəsi almışdır. Təxminən həmin illərdə İmam Malikə doğru hərəkət etmiş və onun yanında

3. Maliki məzhəbi Maliki məzhəbinin imamı Malik ibn Ənəs (h. q. 93-179 – m. 712-795) Bəqi qəbiristanlığında dəfn olunmuşdur və İslam Peyğəmbərinin əshabəsi Əbuamirin nəslindəndir. Mədinə şəhəri onun elmi baxımdan inkişaf etməsinin mühiti və sonra isə onun tədris məkanı olmuşdur. Həcc ziyarətini yerinə yetirməkdən başqa heç bir iş üçün oradan çıxmamışdır. İmam Malikin fiqhdə ən